Op zoek naar schrijvers van hier: Marcel Beerten

Het zijn moeilijke tijden voor een tafofiel. Gisteren zocht Theo Dirix tevergeefs het graf van zijn mentor, acteur en regisseur Jan Troosters. Met zijn herinneringen richtte hij een denkbeeldig monument op. Zo spoken de beklemmende verzen van De Ballade van Vrouw Griese tot vandaag door zijn hoofd. Auteur van dat gedicht was Marcel (Leopold A.M) Beerten. Vandaag gaan we mee op zoek naar zijn graf. 

Marcel Beerten werd geboren in Zolder op 12 juni 1919; hij overleed in Heusden-Zolder op 1 januari 2004. Zoals Troosters was ik hem ook kwijt. Tot ik in uitgesteld relais zijn rouwbericht las: “Bij testamentaire beschikking heeft hij zijn lichaam voor de wetenschap afgestaan aan het Limburgs Universitair Centrum te Diepenbeek”. 
Nog geregeld rijd ik langs plaatsen waar hij ooit redactieadressen had: Dorp 13 in Zolder, of Lilosteenweg 9 in Houthalen maar ook die gele lege woonst zal het niet lang meer uithouden. Ik ben ook nog eens gaan kijken naar de urnenmuren in Houthalen of de wetenschap hem ondertussen niet terug had afgestaan. 

In plaats van een denkbeeldige gedenksteen zal ik het voor hem met een papieren gedenkteken moeten doen.
Van de eerste druk van Marlene Helmsen heb ik nummer 108 van de tot 200 beperkte oplage van de privé-uitgave op de kop getikt, met gesigneerde en handgeschreven opdracht: “Hartelijk voor Jos. Vandeloo en z’n lief vrouwtje, met wensen voor veel inspiratie en minder ongelukken”. Die tweede wens is zeker intrigerend en ik zal later ook nog wel eens op zoek gaan naar het graf van steenkoolspecialist en schrijver Jos Vandeloo, geboren in een mijnwerkersgezin in Zonhoven. 

Gedichtencyclus

Beerten, in zijn jonge jaren bediende in de kolenmijn van Zolder, schreef de gedichtencyclus Marlene Helmsen tussen Kerstmis 1948 en Allerheiligen 1953. Critici van zijn tijd vielen wel eens over zijn “zo vlotweg op hart rijmende smart”, maar om “de authenticiteit van zijn frontervaringen” kon niemand heen. Anderen struikelden over zijn ‘foute’ oorlogsverleden. Als oostfrontstrijder werd hij in april 1942 opgenomen in het Vlaamsch Legioen, maar behorend tot de zogenaamde Rebellenclub omdat hij weigerde de SS-eed af te leggen. Na de oorlog werd hij veroordeeld tot levenslange hechtenis, later teruggebracht tot 15 jaar; in juni 1950 kwam hij vrij en in 1976 werd hij in eer hersteld. 

Heideland

Van 1951 tot 1979 bepaalde hij mee het literaire gezicht van de Limburgse uitgeverij Heideland. De boekhandel op de hoek van de Grote Markt van Hasselt was ook ‘mijn’ eerste boekwinkel, een boek uitgeven bij Heideland een vroege droom. 78622